Jandacva.ge
“2023 წელს სახელმწიფო ბიუჯეტში, შესაძლოა, გათვალისწინებულ იქნას გაფანტული სკლეროზის მქონე პაციენტებისთვის ცენტრალიზებული დაფინანსების პროგრამა” – ამის შესახებ jandacva.ge-ს პარლამენტის ჯანდაცვის კომიტეტის ხელმძღვანელმა დიმიტრი ხუნდაძემ განუცხადა. ხუნდაძე აღნიშნულ თემაზე მოკლე კომენტარით შემოიფარგლა, თუმცა მისი განცხადება, რომ „საკითხის განხილვა ახალი ბიუჯეტის განხილვის დროს მოხდება“ იძლევა იმედის საფუძველს, რომ პაციენტების გეოგრაფიული დისკრიმინაცია დასრულდება და დაფინანსებას არა მხოლოდ თბილისსა და აჭარაში, არამედ ქვეყნის ნებისმიერ რეგიონსა და ქალაქში მცხოვრები ადამიანები მიიღებენ, რომლებსაც გაფანტული სკლეროზის დიაგნოზი აქვთ. ჩვენ ასევე დავინტერესდით, ხომ არაა შესაძლებელი, გაფანტული სკლეროზის მქონე ადამიანების მკურნალობის დაფინანსება უკვე წელს, მიმდინარე წლის ბიუჯეტის კორექტირების შედეგად, წლის მეორე ნახევრიდან დაიწყოს. თუმცა აღნიშნულზე ხუნდაძეს კომენტარი არ გაუკეთებია.
შეგახსენებთ, რომ მომდევნო წლის ბიუჯეტზე მუშაობა წინა წლის აგვისტოში იწყება. იმ შემთხვევაში, თუ ჯანდაცვის სამინისტრო ფინანსთა სამინისტროსგან აღნიშნული პროგრამის ბიუჯეტში ჩადებას მოითხოვს, ასობით ადამიანის ურთულესი პრობლემა მოგვარდება. განხილვის პროცესში, ბუნებრივია, აქტიურად ჩაერთვება პარლამენტიც, რომელსაც, ნების არსებობის შემთხვევაში, შეუძლია ამ პაციენტების ბედი სასიკეთოდ შემოაბრუნოს და ჯანდაცვის სამინისტროს მათი მკურნალობის დაფინანსება მოსთხოვოს.
„დაავადება პროგრესირებს, ხოლო ჩვენი მთავარი მოთხოვნა კვლავ კითხვის ნიშნის ქვეშ არის, პაციენტები კი საჭიროებენ მკურნალობაზე დროულ წვდომას. დაავადება არ გვირჩევს საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით, თქვენც ნუ გამოგვარჩევთ ერთმანეთისგან – თბილისსა და აჭარის რეგიონში მცხოვრები პაციენტების მსგავსად, რეგიონში მცხოვრები პაციენტებიც იმსახურებენ მკურნალობას და ხარისხიანი სიცოცხლის უფლებას!“ – ასეთი შინაარსის განცხადებით პაციენტებმა უკვე მიმართეს სამინისტროს და ჯანდაცვის საპარლამენტო კომიტეტს.
გაფანტული სკლეროზი ქრონიკული, პროგრესირებადი ნევროლოგიური დაავადებაა. ამ საკმაოდ რთულ დაავადებას დრამატიზმს მატებს ის, რომ პირველი სიმპტომები უმეტესად ახალგაზრდა ადამიანებში, 20-დან 40 წლის ასაკში ვლინდება და ამიტომაც გაფანტული სკლეროზი ახალგაზრდებში არატრავმული უნარშეზღუდულობის ძირითადი მიზეზია. შესაძლოა პაციენტმა დაკარგოს ან შეეზღუდოს სიარულის ან საუბრის უნარი, მხედველობა. ახალგაზრდებს, რომლებიც კარიერისა და ოჯახის დაგეგმვაზე უნდა იყვნენ ორიენტირებულები, ძირითადად იმაზე უწევთ ზრუნვა, როგორ მოიპოვონ მკურნალობისთვის აუცილებელი სახსრები, რათა დაავადება არ პროგრესირდეთ. პაციენტებმა იციან, რომ დროული მკურნალობის ფონზე მათ მიეცემათ შესაძლებლება დაუბრუნდნენ სრულფასოვანი ცხოვრების წესს ოჯახსა და სოციუმში და თავიანთი წვლილი შეიტანონ ქვეყნის განვითარებაში.
გაფანტული სკლეროზის მკურნალობის ძირითადი მიზანია დაავადების აქტივობის შემცირება დაავადების ადრეულ სტადიაზევე, რათა არ მოხდეს უნარშეზღუდულობის პროგრესირება. დღესდღეობით გაფანტული სკლეროზის სამკურნალოდ მოწოდებულია დაავადების მამოდიფიცირებელი თერაპია, რომელიც მნიშვნელოვნად ამცირების დაავადების აქტივობას და უნარშეზღუდულობის პროგრესირებას. თუმცა, სამწუხაროდ, ეს სიკეთე მხოლოდ აჭარასა და თბილისში მცხოვრები ადამიანებისთვისაა ხელმისაწვდომი. კერძოდ, აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ჯანმრთელობის დაცვის სამინისტრო გაფანტული სკლეროზის მქონე პაციენტებს მკურნალობას 2019 წლიდან წლიდან უფინანსებს. ანალოგიური მომსახურებით 2020 წლიდან სარგებლობენ თბილისში მცხოვრები პაციენტებიც.
წლებია, პაციენტებთან ერთად, მკურნალობის დაფინანსების მოპოვებისთვის ექიმებიც იბრძვიან. ისინი, მათი უცხოელი კოლეგებისგან განსხვავებით, რომლებიც მხოლოდ პაციენტის მკურნალობაზე არიან ორიენტირებულნი, იძულებულნი არიან, იმ საკითხებზეც იზრუნონ, რაც სახელმწიფო უწყებების მოსაგვარებელია. თეთრხალათიანები პაციენტებთან ერთად არიან ჩართულნი სხვადასხვა კამპანიაში და მათი მკურნალობისთვის აუცილებელი მედიკამენტების დაფინანასებისთვის მათ მხარდამხარ იბრძვიან.
ასეთ ექიმებს შორისაა მარინე ჯანელიძე, რომელიც წლებია, ცდილობს, დაეხმაროს პაციენტებს მკურნალობის დაფინანსების მოპოვებაში. მისი თქმით, დაავადებულთა დიდი ნაწილი არიან ახალგაზრდა ქალები, რომლებმაც არა მხოლოდ კარიერაზე უნდა იზრუნონ, არამედ ოჯახი შექმნან და შვილები გააჩინონ.
მარინე ჯანელიძე გაფანტული სკლეროზის თავისებურებას აღწერს: ადამიანს შეიძლება დაემართოს შეტევა და დაკარგოს მხედველობა, მეტყველება, გაუჩერდეს ხელ-ფეხი, დაკარგოს კოორდინაციის უნარი, მაგრამ შემდგომში ის უკუგანვითარდება ანუ ეს უნარები აღდგება. თუმცა შეტევა შეიძლება წელიწადში იყოს სამი, ხუთი, ერთი… რაც დრო გადის, შეტევების სიხშირე მატრულობს და შეტევებს შორის პერიოდში პაციენტი უნარშეზღუდული ხდება: მაგალითად, თუ მან შეტევის დროს დაკარგა მხედველობა, შეიძლება ის სრულად აღარ აღდგეს, თუ გაუჩერდა ხელ-ფეხი, შესაძლოა, მათი ფუნქციონირება ბოლომდე არ დაბრუნდეს. როცა ერთმანეთს ემატება შეტევების ჯამი, პაციენტი თანდათანობით სულ უფრო უნარშეზღუდული ხდება.
აქედან გამომდინარე, ადვილი წარმოსადგენია, რამდენად მნიშვნელოვანი და სასწრაფოა პაციენტებისთვის მკურნალობის დაფინანსების მოპოვება. წლობით გადავადებული პრობლემა რომ კიდევ ერთხელ გადავადდეს, ეს ასობით პაციენტისთვის შეუქცევადი ზიანის მომტანი იქნება.
მართალია, ამ თემაზე ჯანდაცვის სამინისტროში კომენტარს არ აკეთებენ, თუმცა ჯანდაცვის საპარლამენტო კომიტეტის ხელმძღვანელის მოკლე კომენტარი იძლევა იმედს, რომ ეს საკითხი დაიძვრება და პაციენტები საჭირო მკურნალობას მალე მიიღებენ. უკვე არაერთი პრეცედენტი არსებობს, როდესაც პაციენტების, ექიმებისა და მედიის აქტიურობის შედეგად სახელწმიფომ დააჩქარა ამა თუ იმ დაავადების მკურნალობისთვის დაფინანსების გამოყოფა და ახალი პროგრამების ამოქმედება. გაჩნდა იმედი, რომ მართალია, დაგვიანებით, თუმცა ამ პროგრამების ჩამონათვალს გაფანტული სკლეროზის მკურნალობის ცენტრალიზებული პროგრამაც დაემატება. ეს კი ასობით ადამიანის გადარჩენილ ჯანმრთელობას და სრულფასოვან ცხოვრებას ნიშნავს.
