ვატო სურგულაძე – რეფერენტული ფასები ბაზრიდან ხარისხიან მედიკამენტებს გააქრობს

ჯანდაცვის მენეჯმენტის სპეციალისტის, ვატო სურგულაძის თქმით, წამლების ფასზე ზღვრის დაწესებამ, მიუხედავად რიგი ფარმაცევტული პროდუქტის ნაწილობრივ გაიაფებისა, შესაძლოა, ინდუსტრიისთვის და მოსახლეობისთვის გარკვეული პრობლემები შექმნას, მათ შორის, გამოდევნოს ბაზრიდან ხარისხიანი პროდუქცია. რეფერენტული ფასების დაწესების დადებით და უარყოფით მხარეებზე მან „პალიტრანიუსის“ ეთერში ისაუბრა.

„ჩვენნაირი ქვეყნებისთვის, სადაც არამყარი ვალუტა და არასტაბილური ეკონომიკური სიტუაციაა, რამდენად იმუშავებს რეფერენტული ფასები, რთული სათქმელია. ეს მეთოდი შემოიღეს მოლდოვაში, აზერბაიჯანში, ყაზახეთში, რუსეთშიც კი და ის მოლოდინი, რაც ფასების დაკლებაზე ჰქონდათ, არ გამართლდა. წამლებზე ფასის ზღვრის დაწესება სუსტი ეკონომიკის ქვეყნებში რიგ პრობლემებს იწვევს.

დადებითი ეფექტი ისაა, რომ ფასები დაიკლებს, თუმცა არა იმდენით, რამდენის მოლოდინი სახელმწიფოს აქვს. უარყოფითი კი ის, რომ გაქრება ბაზრიდან ხარისხიანი მედიკამენტები. მედიკამენტი კი აუცილებლად ხარისხიანი უნდა იყოს, თუმცა ჩვენს ბაზარზე არის არაევროპული ქვეყნების მედიკამენტები, რომლებსაც არც FDA-ის (ამერიკის კვებისა და მედიკამენტების ადმინისტრაცია) და არც EMA-ის (ევროპის მედიკამენტების სააგენტო) აკრედიტაცია აქვს. GMP-ის (კარგი საწარმოო პრაქტიკის) სტანდარტი არ ნიშნავს, რომ მედიკამენტი აუცილებლად ხარისხიანია“, – თქვა სურგულაძემ.

ვატო სურგულაძემ აღნიშნა ისიც, რომ დღეს ქვეყანაში წამლების რეალური ქიმიური შემადგენლობის შემოწმება არ ხდება, ამგვარი ცვლილება კი ბიზნესის საქმიანობისთვის, შესაძლოა, შემაფერხებელი ფაქტორი აღმოჩნდეს.

„თუ მედიკამენტები ერთნაირია, ხარისხი და მოქმედება იგივეა, რატომ ღირს ერთი უფრო ძვირი და მეორე უფრო იაფი? რატომ ვირჩევთ მედიკამენტებს, რომლებიც სერტიფიცირებულია ევროპის ქვეყნებში, აშშ-ში, იაპონიაში და ასე შემდეგ? ხარისხში სხვაობა რეალურია, თუმცა ჩვენ წამლების რეალურ ქიმიურ შემადგენლობას ვერ ვამოწმებთ და ამის გაგება მხოლოდ დოკუმენტებიდანაა შესაძლებელი. ევროპაში არ არსებობს ფრაზა „ხარისხიანი მედიკამენტი“, რადგან იქ ყველა მათგანი გადის სერიოზულ, რამდენიმეწლიან შემოწმებას სანამ ბაზარზე მოხვდება და გაყიდვა დაიწყება.

ბევრი კომპანია ისედაც გასულია საქართველოს ბაზრიდან და არ გამოვრიცხავ, რომ ამ ცვლილებამ საქმიანობა კიდევ უფრო შეუფერხოს მათ. ფარმაცევტული ინდუსტრია არის ბიზნესი, კომერცია, რომელსაც ამოცანად მოგება აქვს და ეს მოგება თუ არ ექნება, რა თქმა უნდა, ის ოპერირებას შეწყვეტს და სხვა ბაზარზე გადავა“, – ამბობს სურგულაძე.

ცნობისთვის, მოსახლეობისთვის მედიკამენტებზე ხელმისაწვდომობის გაზრდისა და სამართლიანი ფასის დადგენის მიზნით, მიმდინარე წელს სახელმწიფო მედიკამენტის ღირებულების მაქსიმალურ ზღვარს დაადგენს და ამ ფასზე ძვირად წამლების რეალიზაცია აიკრძალება. რეფერენტული ფასები 2023 წლიდან ქრონიკული დაავადებების სამკურნალო პრეპარატებზე დაწესდება, ეტაპობრივად კი მექანიზმი სხვა ჯგუფის მედიკამენტებზეც გავრცელდება.

2022 წლის პირველი იანვრიდან საქართველოში სავალდებულო გახდა ფარმაცევტულ ბაზარზე კარგი საწარმოო პრაქტიკის (GMP) და კარგი სადისტრიბუციო პრაქტიკის (GDP) სტანდარტიც. გასული 17 იანვრიდან კი საქართველოსთვის თურქეთის ფარმაცევტული ბაზარი გაიხსნა. ცვლილების შედეგად, ის თურქული თუ არათურქული წარმოების ფარმაცევტული საშუალებები, რომლებიც თურქეთის ბაზარზეა აკრედიტებული, საქართველოს ბაზარზეც ავტომატურად აღიარებულია.                                     Bpn.ge