სიმსივნეების მკურნალობის დაფინანსება დიაგნოზთან შეჭიდული გახდება და ეს ცვლილება ძალაში მიმდინარე წელს შევა. ეს განცხადება jandacva.ge-სთან საუბარში პარლამენტის ჯანდაცვის კომიტეტის წევრმა ირმა ზავრადაშვილმა გააკეთა, რომელიც 4 თებერვალს, კიბოს მსოფლიო დღესთან დაკავშირებოთ, ექიმების, პაციენტების, მედიის და მთავრობის წარმომადგენლების მონაწილეობით გამართულ შეხვედრას ესწრებოდა.
შეხვედრაზე საუბარი შეეხო ონკოლოგიური დაავადებების მკურნალობაზე საქართველოს ყველა მოქალაქისთვის სრული და თანაბარი ხელმისაწვდომობის პრობლემას.
კერძოდ, პაციენტები და ექიმები ითხოვენ დიაგნოზთან ბმული დაფინანსების ამოქმედებას იმ სქემის ნაცვლად, რომელიც დღეს მოქმედებს და რომელიც თითოეულ ონკოპაციენტს, სიმსივნის სახეობის და მკურნალობის სირთულის მიუხედავად, ფიქსირებული თანხით, 25 ათასი ლარით აფინანსებს. დაფინანსების ეს სისტემა კი მკურნალობაზე ხელმისაწვდომობას უზღუდავს იმ პაციენტებს, რომელთა კიბოს მკურნალობა განსაკუთრებულ მიდგომას მოითხოვს. ასეთია მაგალითად იმუნოთერაპია, რომელიც ყველაზე რთული, მათ შორის ფილტვის სიმსივნეების დროს გამოიყენება და რომელიც ძვირადღირებული პროცედურებისგან შედგება. თუმცა ამავდროულად მისი ეფექტიანობა ბევრად მაღალია, ვიდრე ტრადიციული მიდგომების.
შეხვედრაზე საუბარი ასევე შეეხო საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამაში არსებული ონკოლოგიური პაკეტის სავალდებულო ბაზისურ ონკოლოგიურ პაკეტად აღიარებას კერძო დაზღვევისთვის. ეს მოთხოვნა აქტუალურია იქიდან გამომდინარე, რომ კერძო დაზღვევის ონკოლიმიტები საყოველთაო ჯანდაცვასთან შედარებით ბევრად დაბალია, ბევრ პაკეტში კი საერთოდ არაა.
მიწვევის მიუხედავად, შეხვედრას არ დასწრებია მთავარი, გადაწყვეტილებების მიმღები მხარე – ჯანდაცვის სამინისტროს წარმომადგენლები. Jandacva.ge ამ საკითხთან დაკავშირებით სამინისტროს დაუკავშირდა, თუმცა უწყებაში არ აკეთებენ განმარტებას, თუ რატომ არ მივიდნენ აღნიშნულ შეხვედრაზე და ასევე არ აკეთებენ კომენტარს, თუ როგორია მათი პოზიცია დასახელებულ შეხვედრაზე გაჟღერებულ ინიციატივებთან დაკავშირებით და დაწყებულია თუ არა ამ საკითხებზე მუშაობა.
თუმცა იმას, რომ სამინისტროს საყოველთაო ჯანდაცვის ფარგლებში ონკო-დაფინანსების სისტემის ცვლილებებზე მუშაობა დაწყებული აქვს, საპარლამენტო უმრავლესობის წევრი დეპუტატი ირმა ზავრადაშვილი ადასტურებს.
ზავრადაშვილი ამბობს, რომ მისი განცხადება არის არა ვარაუდი და იმედი, არამედ კონკრეტული ინფორმაცია, რომლის შესახებ საუბრის უფლება, როგორც თავად აღნიშნავს, ჯანდაცვის სამინისტროსგან აქვს აღებული.
„რა თქმა უნდა, ჯანდაცვის სამინისტროს ნებართვის გარეშე ამ ინფორმაციას არ გავაჟღერებდი, ამ საკითხებზე კონკრეტული საუბრები მიდის, კომუნიკაციაა სამიზნე ჯგუფებთან და იმედს ვიტოვებ, ჯანდაცვის სამინისტრო ამ სიახლეებით საზოგადოებას ძალიან მალე დაუბრუნდება. რა თქმა უნდა, ეს არის ძალიან დიდი ნაბიჯი. ჩემი მხრიდანაც მინდა დიდი მადლობა გადავუხადო მინისტრს და მის გუნდს, რომელმაც ამ საკითხებზე ასეთი სერიოზული აქცენტი გააკეთა.
იქნება ბევრი სიახლე და მათი წინასწარ გაჟღერება არ მგონია სწორი, თუმცა ზოგადად საუბარი შემიძლია. მოგეხსენებათ, ახლა ონკოლოგიური პაციენტების მკურნალობის დაფინანსება წლიურად 25 ათას ლარს შეადგენს, მანამდე კი 20 ათასი იყო. მოგეხსენებათ, ჩვენი ხელისუფლების მოსვლამდე ეს დაფინანსება საერთოდ არ იყო და მავანი შავ ხვრელში ფულის ყრას უწოდებდა ონკოლოგიური პაციენტების დაფინანსებას. რაც შეეხება სამომავლო გეგმებს, როგორც აღვნიშნე, დღეს 25 ათასლარიანი დაფინანსება მოქმედებს, თუმცა სიმსივნური დაავადებების შემთხვევებში არის ნოზოლოგიები, სადაც 25 ათასი ლარი არ არის საჭირო. ამავდროულად, არის ნოზოლოგიები, სადაც ბევრად უფრო მეტი თანხაა საჭირო. ამ ნაწილში გადაიხედება და იქნება დიაგნოზთან მაქსიმალურად შეჭიდული დაფინანსება,“ – ამბობს ზავრადაშვილი.
კითხვაზე, რა ვადებში შევა ცვლილება სახელმწიფო პროგრამაში, დეპუტატი ამბობს, რომ ეს მიმდინარე წელს მოხდება.
„ჩემთვისაც გასაოცარი იყო ჯანდაცვის სამინისტროსგან ასეთი მიდგომა და ასეთი სწრაფი რეაგირება, ამიტომ ვფიქრობ, რომ ძალიან დიდი დრო არ დასჭირდება ამას,“ – აღნიშნა ირმა ზავრადაშვილმა.
მისივე თქმით, ჯანდაცვის სერვისების ხელმისაწვდომობა დღევანდელი ხელისუფლების პრიორიტეტული ნაწილია.
„დღეს ყველა პაციენტს აქვს თანაბარი ხელმისაწვდომობა ჯანდაცვის სერვისებზე. თუმცა არის მთელი რიგი საკითხებისა, სადაც უფრო მეტი ჩაღრმავებაა საჭირო და სადაც უფრო მეტი სპეციფიკაა გასათვალისწინებელი. ამ საკითხებთან დაკავშირებით, რაც ონკოპაციენტებს ჰქონდათ, ჯერ კიდევ გასულ წელს დავიწყეთ თავად ონკოპაციენტებთან, ევროპა დონასთან მუშაობა, მათ ჰქონდათ მთელი რიგი სპეციფიკური პრობლემებისა, რომელთა შესახებაც ჯანდაცვის სამინისტროსთან დავიწყეთ მუშაობა და სიამაყით შემიძლია განვაცხადო, რომ ევროპადონასა და პაციენტების მიერ დასმულ პრობლემებზე – იგივე კვლევის და იმუნოთერაპიის დაფინანსებასთან დაკავშირებით – მიმდინარეობს მუშაობა და ძალიან მალე ეს საკითხები მოგვარებული იქნება,“ – განაცხადა პარლამენტარმა.
4 თებერვლის შეხვედრას ესწრებოდა თბილისის საკრებულოს დიდუბის მაჟორიტარი გივი ჩხარტიშვილი, რომელსაც ასევე დადებითი მოლოდინები აქვს და ადასტურებს, რომ მიმდინარეობს მუშაობა დაფინანსების მოდელის შეცვლაზე, რათა მკურნალობაზე ხელმისაწვდომობა ნებისმიერ რეგიონში მცხოვრებ პაციენტს ჰქონდეს.
„თვითმმართველობის ნაწილში ყველაფერი კეთდება ონკოპაციენტების დასახმარებლად. პირადად კახა კალაძე აქტიურადაა ამ საკითხებში ჩართული.
2022 წელს 130800-მდე კვლევა დავაფინანსეთ და 115 ათასამდე ადამიანს ვუმკურნალეთ. 2023 წელს სოციალური ბიუჯეტი გაზრდილია და 27 მილიონი ლარით განისაზღვრა, ამ თანხაში კიბოს სკრინინგი და მკურნალობაც შედის. 4 თებერვალს პაციენტებს დეტალურად მოვუსმინეთ და გამოიკვეთა არაერთი პრობლემა, რომელიც აღმოსაფხვრელია. სიმსივნეების მკურნალობის დაფინანსება კომპლექსურ მიდგომას საჭიროებს. დედაქალაქის ბიუჯეტი მნიშვნელოვნად მაღალია სხვადასხვა რეგიონის ადგილობრივ ბიუჯეტებთან შედარებით, თუმცა პროცესი კოორდინირებულად მიმდინარეობს და პრობლემები, რაც მკურნალობის ხელმისაწვდომობის კუთხითაა, უმოკლეს პერიოდში იქნება აღმოფხვრილი. შესაბამისად, მკურნალობა ხელმისაწვდომი გახდება ჩვენი თითოეული თანამოქალაქისთვის – როგორც თბილისის მცხოვრებლებისთვის, ისე რეგიონებში მცხოვრები ადამიანებისთვის. მუშაობაში ჩართულები არიან ჯანდაცვის სამინისტრო, ჯანდაცვის საპარლამენტო კომიტეტი, ასევე თუ მუნიციპალიტეტის მხრიდან რაიმე კონსულტაციაა ხოლმე საჭირო, ჩვენც აქტიურად ვთანამშრომლობთ და როგორც მე მაქვს ინფორმაცია, უკვე მიმდინარე წელს აღნიშნულთან დაკავშირებით პრეზენტაციები გაკეთდება. ჩვენ ვართ მუშაობის პროცესში, რომ სკრინინგიც და მკურნალობაც ყველა მოქალაქისთვის ხელმისაწვდომი იყოს,“ – განაცხადა jandacva.ge-სთან საუბარში გივი ჩხარტიშვილმა.
სრულიად საქართველოს მასშტაბით, ნებისმიერი მოქალაქისთვის უნდა იყოს აბსოლუტური თანასწორუფლებიანობა კიბოს ადრეულ დიაგნოსტიკაში და მეტასტაზური კიბოს მკურნალობაში. ამის შესახებ ქუთაისის კრისტინა კილის სახელობის ონკოლოგიის ცენტრის კლინიკურმა ონკოლოგმა მარიამ კუხალაშვილმა განაცხადა. მისი თქმით, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ნებისმიერმა ქალბატონმა, მცხოვრებმა საქართველოს ნებისმიერ წერტილში, მიიღოს სრულფასოვანი მკურნალობა.
„რამდენიმე წლის წინ იყო პრობლემა, რომელიც საინფორმაციო კამპანიებით დაიძლია. ჰერცეპტინი მხოლოდ თბილისში მცხოვრები ქალებითვის იყო ხელმისაწვდომი და არა – სხვა რეგიონებში მცხოვრებთათვის. მნიშვნელოვანია, რომ მკურნალობის ყველა ეტაპი ყველა თვალსაზრისით იყოს გათანაბრებული. 4 თებევრლის შეხვედრის შედეგი აუცილებლად იქნება ის, რომ ქალბატონებში ადრეულ სტადიაზე მოხდება დიაგნოსტირება, რაც გადაარჩენს ძალიან ბევრ სიცოცხლეს, ხოლო უკვე დიაგნოსტირებულ ქალბატონებში ხელმისაწვდომობა ყველა თანამედროვე პრეპარატთან მოგვიტანს შესაძლებლობას, რომ მაქსიმალურად ბევრი ქალის სიცოცხლე გახანგრძლივდეს და მათი სიცოცხლის ხარისხი იყოს საუკეთესო,“- განაცხადა მარიამ კუხალაშვილმა.
მიუხედავად იმისა, რომ ჯანდაცვის სამინისტროში აღნიშნულ საკითხზე კომენტარს არ აკეთებენ, პარლამენტის უმრავლესობისა და მერიის წარმომადგენელთა განცხადებები იძლევა პოზიტირიუ მოლოდინის საფუძველს, რომ სამინისტრო პაციენტებისა და ონკოლოგების პრობლემებზე რეაგირებას მოახდენს. პირველ ეტაპზე ეს უნდა იყოს საყოველთაო ჯანდაცვის ფარგლებში დაფინანსების სისტემის ცვლილება მისი კონკრეტულ დიაგნოზთან „მიბმა.“
რაც შეეხება სტანდარტიზებული პაკეტის შექმნას, მიუხედავად იმისა, რომ კერძო სადაზღვევო ინდუსტრიის წარმომადგენლები მხარს უჭერენ აღნიშნულ ცვლილებას და დაზღვევის კუთხით გარკვეული ცვლილების შესაძლებლობაზე ხელისუფლებაშიც საუბრობენ (კერძოდ – პირველ ეტაპზე, ე.წ. დაშენებული პაკეტების კუთხით), აუცილებელია შედგეს დიალოგი ყველა დაინტერესებული მხარის მონაწილეობით. ასეთ შემთხვევაში ცვლილების განხორციელება შესაძლებელი იქნება ხანმოკლე პერიოდში და არ იქნება რთული, თუმცა კერძო დაზღვევის მქონე მოქალაქეებისთვის რისკების მაქსიმალურად დაზღვევის მექანიზმი ამ ეტაპზე ისაა, რომ მათ თავად მიაქციონ ყურადღება პაკეტების პირობებს და, ფასის გათვალისწინებით, შეეცადონ მათში მაქსიმალურად ბევრი რისკი იყოს შეტანილი.